03 Δεκεμβρίου 2006

Γονίδια και μιμίδια από την "ανωτερότητα της φυλής" στην πολιτιστική της ταυτότητα


1) Το ότι υπάρχουν διαφορετικές φυλές είναι δεδομένο. Δε μπορεί να το αμφισβητήσει κανείς. Αυτό που αμφισβητείται είναι η υπεροχή κάποιας φυλής ή ενός έθνους έναντι των υπολοίπων. Αμφισβητείται γιατί η ίδια η ιστορία έχει δείξει πως κατά καιρούς κάποιοι λαοί αναπτύσσουν έναν ισχυρό πολιτισμό για κάποια χρονική περίοδο μέχρι να παρακμάσουν οπότε τη σκυτάλη παίρνει ένας άλλος λαός.
Για παράδειγμα η Ελλάδα ανέπτυξε έναν εξαιρετικό πολιτισμό αλλά εδώ και πολλές εκατοντάδες χρόνια δεν έχει προσφέρει παρά ελάχιστα στην ανθρώπινη εξέλιξη (εννοώ κάτι καινούργιο).
2) Εκτός από τα γονίδια και το «αίμα» μέσα στα οποία δεν κρύβεται καμία ανωτερότητα φυλής (οι διαφορές στο DNA είναι τόσο μικρές και τόσο διάσπαρτες και σύμμεικτες που μπροστά στις εξελικτικές δυνατότητες που το ίδιο μέσα από τη δομή του προσφέρει, είναι απολύτως ασήμαντες) υπάρχουν τα «μιμίδια». Σ’ αυτά που αποτελούν τα πολιτισμικά στοιχεία όπως μεταφέρονται και κληρονομούνται από γενιά σε γενιά θα μπορούσαμε να διακρίνουμε σημαντικές διαφορές.
Τα μιμίδια όμως δεν κληρονομούνται μέσω του αίματος αλλά μέσω της επικοινωνίας, των εθίμων, της γλώσσας, της κουλούρας γενικότερα, από τα γηραιότερα στα νεότερα μέλη κάθε κοινωνίας.
3) Σε κάθε έκφραση υπερηφάνειας για την ιστορία του έθνους μας ή τον πολιτισμό του συνήθως υποκρύπτεται μία καπηλεία των προσπαθειών κάποιων ελαχίστων (σε σύγκριση με το συνολικό πληθυσμό).
Για παράδειγμα ο Σωκράτης έλεγε ότι δεν ανήκει στην Αθήνα αλλά στον κόσμο. Για ποιον λοιπόν θα είμαστε υπερήφανοι; Για το Σωκράτη ή για τους υπόλοιπους προγόνους μας που του έδωσαν το κώνειο;
Δεν ισχυρίζομαι ότι αυτοί που έχουν την τάση να προτάσσουν την ανωτερότητα της ελληνικής φυλής ότι συνειδητά καπηλεύονται, αλλά ότι ασυνείδητα ενεργούν έτσι, ενώ ορθότερο θα ήταν να μη γενικεύουμε είτε ως προς τα θετικά είτε ως προς τα αρνητικά γιατί υπερεκτιμούμε ή αδικούμε σε κάθε περίπτωση.
4) Το μέλλον κανείς δεν γνωρίζει τι μας επιφυλάσσει. Αυτοί που σήμερα είναι
«βάρβαροι» μπορεί να αναπτύξουν έναν ιδιαίτερα αξιόλογο πολιτισμό
αργότερα. Όμως χρειάζεται να αξιολογούμε και να αναγνωρίζουμε κάθε
στοιχείο που συμβάλει στη βελτίωση του ανθρώπου και να μη χρησιμοποιούμε αναγωγική σκέψη, εντάσσοντάς το πχ στο μεγαλείο κάποιου λαού.
5) Η ιστορία δεν είναι μια αντικειμενική επιστήμη. Λείπουν στοιχεία ή και αυτά που έχουμε ο καθένας τα αξιολογεί με υποκειμενικό τρόπο. Μπορεί να είναι κοντά στην αλήθεια αλλά μπορεί και να βρίσκεται αρκετά μακριά απ’ αυτήν. Για θεωρίες λοιπόν που στηρίζονται πάνω σε ιστορικά δεδομένα συνθέτοντάς τα και βγάζοντας συμπεράσματα, θέλουν πολύ προσοχή γιατί συνήθως εμπεριέχουν υποκειμενικά στοιχεία με βάση την ιδιαίτερη εμπειρία του καθενός. Π.χ. η έννοια του έθνους δεν ξέρουμε κατά πόσο είχε τη σημερινή σημαντική στα χρόνια του Περικλή.

02 Δεκεμβρίου 2006

Από πού πηγάζει το νόημα;
Ένα παράδειγμα που αποδεικνύει ότι το νόημα γεννιέται από τη σύνθεση-συνύπαρξη:
Ένας κύκλος με μια καμπύλη στο εσωτερικό του μεταφέρει νόημα: ένα γελαστό ανθρωπάκι. Αν αντιστρέψουμε την καμπύλη έχουμε ένα λυπημένο ανθρωπάκι. Αν την καμπύλη την μεταφέρουμε να τέμνει τον κύκλο τότε αυτό παύει να έχει νόημα.
Το νόημα λοιπόν αποκτάτε από τη σύνθεση δηλαδή από τις θέσεις εκείνες μέσα από τις οποίες προκύπτει σχέση με συγκεκριμένο, λογικό περιεχόμενο. Συνεπώς μέσα από τη συνύπαρξη σημείων ή ατόμων κλπ.
Αξιοπρόσεκτο εδώ είναι πως η παρουσία πολλών σημείων από μόνα τους δε δημιουργούν νόημα. Το νόημα γεννιέται μόνο όταν αυτά μπορούν να παράξουν λογική σχέση, αυτό πάλι γίνεται μόνο σε συγκεκριμένες θέσεις στο χώρο αλλά και το χρόνο. Η ύπαρξη δηλαδή από μόνη της δε γεννά νόημα. Αυτό γεννιέται στη συνύπαρξη. (Επαναλαμβάνω το νόημα δεν είναι ο σκοπός αλλά αντλεί την ύπαρξή του απ’ αυτόν αφού είναι «ως προς αυτόν»).
Το νόημα της ζωής λοιπόν πηγάζει από τη συνύπαρξή μας με τον άλλο, από τη συνεργασία μας με τον άλλο. Από τη συμβιωτική μας σχέση. Η συνύπαρξη-σύνθεση έχει να κάνει με το σκοπό της ζωής, ταυτίζεται με αυτόν.
Δείτε τώρα πως μέσα από αυτή τη λογική γεωμετρική σχέση-σύνθεση παίρνει «ζωή» ο κύκλος και η καμπύλη μας και γεννιέται το ανθρωπάκι. Η ζωή και η σύνθεση συνδέονται με ένα μοναδικό τρόπο, σχεδόν ταυτίζονται. Το RNA και το DNA είναι μία σύνθεση. Ένα ποίημα, μια μελωδία, ένας οργανισμός αποτελούν συνθέσεις με λογική δομή.
Λογική δομή σημαίνει συμβιωτικότητα χωρίς ανταγωνισμό, συνεργασία κάτω από ένα σκοπό.